آشنایی مقدماتی با بازارهای مالی (فارکس ، بورس و..)
در این پست سعی کردیم تا انواع بازارهای مالی از جمله بورس ، فارکس (Forex – فیات) و… اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، لطفا تا انتها همراه ما باشید:
بورس و بازارهای مالی چیست و از کجا آمده است؟
بازارهای مالی ( Financial Market) عبارتی گسترده برای طیف وسیعی از بازار هایی که در ان ها چیزی تبادل می شود به کار میرود.هر بازاری که در آن تبادل تجاری صورت بگیرد بازار مالی گفته می شود این بازار ها میتواند مکان تبادلات هر چیزی باشد برای مثال بازارهایی که در آنها تجارت اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه، ارز (فیات و ..) ، فلزات و مشتقات آنها انجام میشود، در واقع بازار مالی هستند. بازار مالی دارای قوانین و استاندارد هایی هستند که شامل قیمتگذاری شفاف، قانونگذاری ساده، هزینهها و کارمزدهای مشخص شناخته میشود. هر بازار مالی در سطح دنیا بستگی به بزرگی و ظرفیت اقتصادی ان کشور دارد که میتواند کوچک یا بزرگ باشد
پیدایش بازارهای مالی بر میگردد به زمان پیدایش انسان های هوشمند که توانایی زندگی اجتماعی داشتند زیرا پس از تشکیل اجتماعات انسانی داد و ستد به شکل های مختلفی شکل گرفت که این موضوع را می توان به نحوی اولین پایه سازی های بازارهای مالی دانست هرچند که به شکل امروزی نبوده اند.
به وجود آمدن پول و شکل گرفتن بازار بورس:
از آنجا که واژه “بانک” در زبان ایتالیایی به معنی نیمکت و یا سکو میباشد ، پس از مدت ها جا و مکان هایی برای تبادلات پول شکل گرفتند که به انها بانک می گفتند. واژه بورس نیز از آنجا پیدا شد که در قرن پانزدهم میلادی تجارشهر بورژ، در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تربووئرس در مقابل خانه فردی اصیل زاده به نام “واندر بورس”گرد هم می امدند و به داد و ستد دارایی های خود می پرداختند.
واژه بورس مانند هر واژه دیگری دارای گذشته های تاریخی است. بطور مثال کلمه بانک از آنجا پدید آمد که در اروپا افراد برای انجام مبادلات پولی خود روی نیمکت های قدیمی شهر می نشستند و به تبادلات می پرداختند که بعد آنها بانک ها شکل گرفتند و نام گذاری شدند.
این امر موجب شد تا آن مکان و سایر مراکزی که در نقاط مختلف بدین منظور تشکیل می شدند به بورس معروف شوند. همچنین واژه بورس در زبان فرانسوی به معنای کیف پول نیز هست که بی ربط با مفهوم بازار های مالی نیست. بعدها واژه بورس به همین دلیل به تمام جهان گسترش پیدا کرد
بعدهاکه در آن زمان این مکان ها از نظم خاصی نداشتند و هر کس میتوانست در آنجا به فعالیت بپردازد، اما به مرور زمان به بازرگانان، صرافان و تجار اختصاص یافت. اجتماع بازرگانان، صرافان و تجار در ابتدا در هوای آزاد گرد هم می امدند که به مرور تالارهای بورس مسقف ساخته شدند و شکل جدید به خود گرفتند و از اینجا بود که بازار های مالی شکل گرفتند.
فراگیر شدن بازارهای مالی در جهان :
در زمان های گذشته بازرگانانی که از فعالیت های خود دچار ضرر و زیان های هنگفت می شدند به دنبال یافتن راهی بودند تا ریسک احتمالی خود را کاهش دهند. پس، آنها برحسب تجربه به این نتیجه رسیدند که برای حل این مشکل می توانند در کارها با افراد دیگری شریک شوند و از این طریق ریسک کار خود را کاهش دهند.
با به کارگیری این تجربه موفقیت آمیز، به مرور زمان دامنه فعالیت های تجار آن زمان را وسیع تر کرده و در کارهای بزرگ به کار گرفتند تا جایی که این و این امر موجب تشکیل شرکت های سهامی منجر شد. اولین تجربه شرکت سهامی در سال 1553 میلادی در کشور روسیه با ایجاد شرکت با نام ( مسویه )به وجود آمد.
اولین بازار متشکل بورس (به عنوان بازار فیزیکی) در سال 1460 در بلژیک به وجود آمد. اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی (سپتامبر 1602 میلادی) در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند سهام خود را در آن عرضه کرد و فعلان شروع به تبادل کردند. سپس بورس لندن که در حال حاضر یکی از محبوب ترین بورس های دنیاست در سال 1801 میلادی و بورس نیویورک در سال 1817 تأسیس شدند. به تدریج سایر کشورها نیز دارای بورس شدند و این را هم مدیون ارتباطات گسترده در بین جهانیان هستیم تا آنجا که امروز کمتر کشوری را می توان یافت که فاقد بورس باشدزیرا به نوعی بورس دماسنج اقتصادی هر کشور محسوب می شود.
انواع بازار های مالی:
بازارهای سنتی: در آمریکا وکشور هایی با اقتصاد قدرتمند در دنیا ، بازارهایی مانند اوراق قرضه و بازار بورس، بازارهای سنتی هستند و حجم بسیار زیادی را به خود اختصاص داده اند. به گونه ای که بطور تقریبی میتوان گفت تمام شهروندان آن کشور ها در این بازارها دارای سرمایه هستند. آنها با سرمایه گذاری در این بازارها، پول زیادی را جابجا می کنندو هم سود کسب و هم کمک زیادی به شکوفایی اقتصاد میکنند.
بازارهای جدید: این بازارها که بازار های فرعی نیز نامیده می شوند، بازارهای نو هستند که به نوعی از این بازار های سنتی شکل گرفته اند و حتی خیلی از قوانین خود را با الگو برداری از بازار های سنتی تشکیل داده اند . بازارهایی مانند بازار فارکس، بازار CFD و بازارهای آتی از بازارهای سنتی ایده و الگو گرفتند. این بازارهای جدید در سرتاسر دنیا پدید آمدند که در سرتاسر جهان تحت عنوان بازار فارکس (بازار معاملات ارز های فیات) شناخته می شوند.
انواع بازار بورس جهانی:
۱- بازار سهام (Stock Market)
بازار سهام یکی از انواع بورس های جهانی به حساب میآید و به عبارتی این بازار، بازاری است که معامله گران با سرمایه گذاری و خرید سهم یا سهامی از یک شرکت یا مجموعه ای از شرکتها و کارخانهها و یا حتی هولدینگ ها در سود و زیان تفاوت قیمت سهام آن بنگاه اقتصادی و یا در سود و زیان حاصل از فعالیت آن بنگاه شریک میشوند. نمونه این بازار، بورس اوراق بهادار تهران و سهام شرکتهای داخل می باشد که در سال های اخیر با استقبال زیادی رو به رو شده است.
۲- بازار کالاها (Commodity)
بازار کالا نیز در دسته بورس های جهانی به حساب می اید و شامل بورسهایی است که قیمت تبادلات کالاها در آن به صورت جهانی یا منطقه ای بر اساس عرضه و تقاضا قیمت گذاریمیشود. بورسهای کالا به سه دسته عمده تقسیم میشود که این کالا ها شامل :
طلا، نقره، سیمان، فلزات و غیره (کالا های سخت)
قهوه، اقلام خوراکی و غیره(کالا های نرم)
نفت، گاز، برق، ذغال سنگ و غیره(کالا های مرتبط با انرژی)
۳- بازار اوراق قرضه (Bond Market)
اوراق قرضه انواع مختلفی دارد که یکی از پر کاربرد ترین آن اوراق قرضه دولتی که به منظور جذب سرمایه یا پیاده سازی سیاست های خود در بازار عرضه می شود. مانند اوراق مشارکت وزارت خانهها در ایران.
این بازار نیز در کشور هایی مانند امریکا که دارای اقتصاد قدرتمندی هستند مورد استقبال بسیاری از فعالان بازار های مالی قرار گرفته است و حتی از این ابزار به منظور پیاده سازی سیاست های پولی از جمله انبساطی و انقباضی استفاده می شود و دولت ها با توجه به شرایط حاک بر نظام اقتصادی اقدام به انتشار اوراق یا اقدام به خرید گسترده اوراق در بازار می کنند.
مزایای بورس جهانی
۱- فعالیت ۲۴ساعته بازار:
به علت باز بودن بانکها و موسسات مالی گوناگون در سراسر جهان و وظیفه اعلام قیمت در هر ساعتی از شبانه روز (به جز شنبه و یکشنبه زیرا روز تعطیل می باشد) در هفته بازار تبادلات ارزی فعال و امکان معاملات وجود دارد و کارگزاران در این بازار ها موظف به خدمات دهی به کشتریان خود هستند.
همیشگی بودن خریدار و فروشنده: حجم زیاد معاملات و تعدد معامله گران باعث شده در هر زمانی، امکان نقد شوندگی معاملات وجود داشته باشد و همیشه عرضه کننده و تقاضا کننده در نقطه مقابل فعالیت شما در بازار وجود دارد و یا به اصطلح می توان گفت تقاضا و عرضه در این نوع از بازار های بسار بالاست و نقدشوندگی در هر ساعت از شبانه روز در حدی هست که به همه ی فعالان اجازه معاملات داده می شود همیشه بانکها و موسسات طرف تجاری معامله گران مسئول نقد کردن دستورات شما در بازار هستند و از این نظر هیچ نگرانی مانند بورسهای دیگر برای پیدا شدن خریدار و فروشنده وجود ندارد که سهام یا دارایی شما به فروش نرود یا شما نتوانید دارایی مورد علاقه خود را بخرید.
۲- معاملات دو طرفه:
برای کسب درامد در بازار کالا فقط می توان از بالا رفتن قیمت کسب سود کرد ولی در بازار ارز به دلیل تعیین قیمت برای دو ارز، با شروع روند صعودی در ارزش یک ارز در مقابل ان ارزش ارز دیگر کاهش مییابد به علت دلیل نه فقط از روند صعودی و افزایشی ارزش یک ارز بلکه از روند نزولی کاهشی شدن ارزش یک ارز میتوان کسب سود کردو می توان گفت در این بازار های جهانی امکان تبادلات از طریق فروش استقراضی برای فعالان بازار قرار داده شده است.
۳- معاملات لحظهای:
خرید و فروش لحظه به لحظه در هر حال از هر نقطه ای از جهان امکان پذیر است زیرا فقط نیاز به دسترسی به اینترنت یا تلفن فراهم باشد کافی است. حسن دیگر معاملات لحظه به لحظه شفافیت در بازار است که تا خبری به صورت جهانی و عمومی انتشار نیابد تاثیری بر بازار نخواهد داشت.
۴- احتمال کم تغییرات قیمت:
به علت حجم زیاد تبادلات مالی در بازار ارزی و درعین حال تعدد زیاد معامله گران، به همراه نوع قراردادهای متفاوتشان در بازار، احتمال کمی برای جابجایی شدید و زیاد در بین جفت ارزهای اصلی وجود دارد که این امر هم میتواند خطر ناک باشد و هم می تواند مزیتی برای تمام فعالان بازار باشد . معمولا در بازار تبادلات ارزی در بین جفت ارزهای اصلی و مهم، روزانه نرخ تغییرات قیمت انچنان کم است که به چشم نمی اید می توان گفت بیشترین تغییرات قیمت در حدود 1 تا 2 درصد در روز می باشد و این نرخ تغییرات نسبت به ارزش ذاتی آن جفت ارز در نظر گرفته می شود که در مقایسه با بازار کالا یا بازار سهام مقدار کمتری است.
۵- اهرم افزایش سرمایه:
تسهیلات معاملاتی توسط کارگزارا که به فعالان داده می شود و می توان به طور کلی این اهرم های معاملاتی را هم به سود معامله گر در نظر گرفت و هم به ضرر فعالان در نظر گرفت زیرا هم می تواند به بهبود معاملات کمک کند و هم می تواند به از بین رفتن سرمایه معامله گران سرعت ببخشد.
معرفی بازار فارکس (بازار ارز های فیات)
در یک جمله بازار فارکس (Forex) بازار تبادل ارز های فیات است.
بازار تبادل خارجی یا فارکس (Foreign exchange market) به اختصار فارکس (ارز فیات) یک بازار غیر متمرکز و بدون جا مکان است یا به اصطلا همان فرا بورسی، برای تبادل و معاملهگری ارز های فیات جهانی است. این بازار نرخ تبدیل ارز را برای همه ارزها تعیین میکند.در حال حاضر Forex از لحاظ حجم معاملات بزرگترین بازار مالی در جهان استکه حجم معاملات روزانه آن بالای 7 تریلیون دلار می باشد.
بازار فارکس (forex Market) ، بعنوان بزرگترین بازار دنیا شناخته شده که روزانه بیش از7 تریلیون دلار گردش مالی دارد. پس از شکل گیری بازارهای بورس در سالیان گذشته (طبق تعریف های ابتدای مقاله )، بازارهای مالی جدیدی در سرتاسر دنیا ایجاد شده که این بازار با الگو برداری از بازار های مالی سنتی شکل گرفت و امروز این بازارها رو تحت عنوان بازار فارکس می شناسند. این بازارها با الگوگیری از بازار های دوطرفه موجود شکل گرفتند.
البته تمامی بازارهای فوق، بازار فارکس نیستند. وقتی کارگزاری های فارکس قصد دارند شرکت خود را معرفی کنند، اعلام می کنند ما کارگزاری فارکس هستیم واما دارایی های ما شامل سهام های آمریکا، تمام جفت ارزها، ارزهای دیجیتال (در چند وقته اخیر)، طلا، نفت، شاخص های بورس که شامل (داو جونز ، داکسی و …) و هزاران موارد دیگر است. شما می توانید این دارایی ها را معامله کنید اما در بستر معاملاتی فارکس
مواردی همچون طلا، نفت، شاخص های بزرگ بورس دنیا مانند داوجونز، نزدک و غیره در کارگزاری فارکس معامله می شوند اما بازار فارکس محسوب می شوند. همچنین کالاهای معاملاتی همچون روی، مس، نیکل، گندم، برنج و غیره(که می توانند کالاهای نرم سخت و یا حتی انرژی محور باشند) و همچنین ارزهای دیجیتال و اوراق قرضه، ETF نیز در این میان قرار دارند.
چرا ارزهای فیات جهانی (فارکس) باید معامله شوند؟
جواب این سوال در روابط بین الملل نهفته است زیرا دولت ها از طریق این بازار میتواندد به ثبات سیاست های اقتصادی خود که در شرایط مختلف حاکم بر نظام اقتصادی است کمک کنند و تمام این تلاش ها در راستای بهبود ثبات اقتصادی است هرچند که این کار مستقیما توسط دولت ها انجام نمیشود بلکه از طریق بانک ها و موسسات مالی به اصطلاح (financial organization) این کار انجام میشود .
با این کار دولت ها میتوانند عرضه و تقاضای پول خود را در جهت ثبات اقتصادی با سیاست های پولی خود مطابقت بدهند. بازار فارکس (Forex Market) پس از تشکیل پول و رواج آن در جامعه شکل گرفته است
ارز فیات (فارکس) از کجا آمده است؟
پیش از پیدایش پول،در گذشته های دور و با شکل گرفتن جوامع انسانی هوشمند (که در اول مقاله ذکر شد) عمل مبادله به صورت مبادله مستقیم کالا با کالا و خدمات صورت میپذیرفت. در ایران غلات، در بسته چای، در ویرجینیا بسته تنباکو، در حبشه بسته فلفل و نمک، در روسیه پوست سمور و در حوالی مدیترانه گوسفند به عنوان معیارهای سنجش و واحدهای ارزشی به حساب می امدند که نقش پول امروزی را در آن زمان داشتند. اما به دلیل داشتن مشکلات زیادی که نظیر زیاد بودن حجم و یا حتی فاسد شدن به تدریج سکههای فلزی ساخته شده و به عنوان معیار ارزش مورد استفاده قرار گرفت. رفته رفته نقل و انتقال سکههای فلزی مانند موارد گذشته نیز مشکل بنظر میرسید و زمینه برای ایجاد پول کاغذی یا اسکناس فراهم گردید. اولین بانک نو و جدیدی که به طور رسمی و قانونی در سطح دنیا به انتشار و رواج اسکناس اقدام نمود بانک انگلستان (استرلینگ) بود.
از نظر علوم اقتصادی برای پول و ارز های به وجود امده سه کارکرد مشخص وجود دارد:
به عنوان معیاری برای ارزش
به عنوان وسیله برای مبادله کردن
به عنوان وسیلهای برای ذخیره ارزش های اقتصادی
و از زمانی که اسکناس جای خود را در اقتصاد شکل داده است برای مدت زیادی منتشر کنندگان آن معادل ارزش اسمی آن طلا ذخیره میکردند. این نظام مالی سه رکن اصلی داشت:
پول رایج کشور نرخ برابری ثابتی به طلا (که امن ترین و معروف ترین دارایی امن) داشت.
بانکهای مرکزی فقط در برابر ورود طلا به کشور یا خروج آن از کشور اجازه فعالیت داشتند وحجم اسکناس منتشره را براساس نرخ برابری ثابتی تغییر دهند.
تبادل ورود و خروج طلا از کشور آزادانه و بدونه مانع صورت میگرفت و بر این اساس کلیه ارزهای جهان نرخ برابری ثابتی با یکدیگر و با طلا داشتند.
وقوع جنگ جهانی اول و رکود بزرگ اقتصادی و نیاز کشورها به اسکناس بیشتر برای تأمین منابع مالی جنگ باعث از بین رفتن این نظام اقتصادی کارا که در گذشته کاربرد داشت،شد.
عرضه و رونق پول کاغذی تورم و بیثباتی سیاسی و اقتصادی را به دنبال داشت واین امر یکی از عمده ترین ایرادات پول های کاغذی بی پشتوانه به اصطلاح فیات است ؛ بنابراین نظارت ارزی بین دولتها را میطلبید. پس از جنگ جهانی دوم دولتها جهت بازسازی اقتصاد کشورشان تصمیم گرفتند تا با تحکیم سازی و با ثبات سازی نگهداشتن قیمت ارزها نسبت به دلار آمریکا بدون مشکل به محکم کردن مبادلات تجاری بین خود بپردازند. اما این مورد نیز تا حوالی سال 1970 بیشتر دوام نداشت (به دلیل مواجه شدن آمریکا با کمبود و کسری موازنه تجاری). پس از آن، بنابر شرایط خاص جهان قرار بر این شد که این تبادلات بین المللی را به بانک ها که واسط دولت ها در فعالیت های اقتصادی بودند بسپاردن و سیاست خود را بر حفظ شرایط اقتصادی داخلی و همچنین حفظ منابع خود قرار دهند و با توجه به این که بانک ها به طور جداگانه برنامه های اقتصادی خود را برای اهداف خود نیز تنمظیک کرده بودند و یک نظر ثابت بین انها وجود نداشت و به خاطر اینکه هر بانکی استراتژی خاص خود را دنبال میکرد، جریانی به نام «تبادل ارزهای خارجی» ایجاد شد.
نتیجه گیری بازارهای مالی :
با فراگیری بازار های مالی به منظور برقراری ثبات اقتصادی در دنیا و همچنین شفاف سازی قیمتی موجب شده اند اکثریت جامعه ناخواسته در این بازارها سهم قابل توجهی برده اند و در اینده نیز با شکل گیری بازار های نو ظهور همچون بازار کریپتوکارنسی این سهم بیشتر هم می شود چه بهتر با اموزش درست و صحیح در این زمینه بتوان کسب درامد نمود و همچنین به تحکیم اقتصاد جهانی به دور از هر گونه رکود و تورم های شدید جلوگیری کرد
امتیاز 4.48 از 25 رای
[…] امواج الیوت در تحلیل های بازار (مانند بازار سهام بازار فارکس و…) بسیار مشتاق […]
[…] مثال در بازار بورس اوراق بهادار شاخص کل ، شاخص هم وزن و شاخص مالی و صنعتی […]
[…] گردش روزانه معاملات در بازار جهانی ارز های فیات ( فارکس )به رقم بی سابقه 6.7 تریلیون دلار رسیده است که نشان از […]
سپاس
🌻🌻🌹🌹
🌱😎😎